Đọc sách Lê Giang Trần: Con đường tay trái đi về mặt trời

Phan Tấn Hải

Tác phẩm mới phát hành của Lê Giang Trần là một tuyển tập nhiều bài viết, trong đó gồm 4 thể loại: Tản mạn, Bút ký, Truyện ngắn, Thơ. Trong thể loại nào, anh cũng thành công theo một cách cảm xúc rất riêng, với kiểu rất mực giang hồ chữ nghĩa, nơi nhà thơ Du Tử Lê đã gọi Lê Giang Trần là một “công tử Bạc Liêu bập bùng những hơi thở buồn” – một hình ảnh cho chúng ta hình dung rất mực bập bùng về Lê Giang Trần, thoang thoảng những nỗi buồn của cõi người.

Bất kỳ ai cũng có thể nhận thấy: Lê Giang Trần là môt nhà thơ hy hữu nơi cõi này, những cảm xúc trân trọng của Lê Giang Trần với bằng hữu, và với những chúng sanh cõi đời chung quanh anh rất mực là nồng ấm, thương yêu. Khi Lê Giang Trần viết về các bạn văn nghệ, chúng ta nhận ra những kỷ niệm buồn man mác nơi cõi người, khi phải gặp nhau rồi xa nhau. Khi Lê Giang Trần ghi lại một ký ức về một cụ bà ở Bạc Liêu, chúng ta đọc qua một lần là hình dung được có một cụ bà như dường có một không hai, những phận người tài năng đa dạng đang sống kham nhẫn trong cõi này.

Tuyển tập “Cỡi Tâm Vào Cõi Lời” từ Phật học tới văn học

Nhà văn Huỳnh Kim Quang vừa mới ấn hành tuyển tập “Cỡi Tâm Vào Cõi Lời” — với hai chủ đề lớn là Phật học, và văn học nghệ thuật — tất cả là các bài viết tuyển chọn từ các năm gần đây. Tác giả đã có buổi gặp gỡ thân tình tại tòa soạn Việt Báo với một số bạn văn xem như thủ tục chúc mừng sách mới.

Tuyển tập “Cỡi Tâm Vào Cõi Lời” dày 436 trang, gồm 32 bài tiểu luận, nghiên cứu, nhận định về nhiều đề tài.

Tìm hiểu văn học Belarus: bốn nhà thơ

Phan Tấn Hải

Chúng ta đều biết rằng Belarus là một nhà nước toàn trị, tuy mức độ cai trị không khắc nghiệt như ở Nga nhưng vẫn là độc tài hơn hầu hết các nước ở Châu Âu. Tuy nhiên văn học Belarus lại là một lĩnh vực không liên hệ bao nhiêu tới những cam kết chính trị của nhà nước Belarus trong nỗ lực hỗ trợ cuộc chiến của Putin tại Ukraine. Những bài thơ được dịch từ tiếng Belarus sang tiếng Anh đang phổ biến trên nhiều mạng trong học giới Hoa Kỳ cho thấy một khuôn mặt văn học Belarus rất mực thơ mộng của một dân tộc đang tìm tới chân, thiện, mỹ.

Trong Khuôn Nhạc Cung Tiến

Nhà báo Phan Tấn Hải và Nhạc sĩ Cung Tiến tại tòa soạn Việt Báo,
Westminster, Mùng Một Tết Kỷ Hợi 2019.

Tôi tập làm thơ từ những ngày mới lớn
trong những khuôn nhạc anh mang tới cho đời
trong những buổi chiều rực rỡ thu vàng
trong những khung trời thơm ngát hương xưa
trong những đệm khuya mùa trăng úa
trong những trận mưa nhạc của anh suốt một thời tuổi nhỏ.

Mẹ Đưa Tay Cao Khẳng Khiu | Ngày Về Mừng Tuổi Mẹ

Phan Tấn Hải
MẸ ĐƯA TAY CAO KHẲNG KHIU

Tặng nhà thơ Nguyễn Quốc Thái,
sau khi đọc bài thơ “Ngày Về Mừng Tuổi Mẹ” của Nguyễn Quốc Thái.

Mẹ đi cùng trời cuối đất
hai tay đưa cao khẳng khiu
đàn con chưa về tháng chạp
nước mắt mẹ ngập thủy triều.

Mẹ thức khi gà chưa gáy
chờ con mấy lượt nắng hè
Khổ đế là cái được thấy
Khổ đế là cái được nghe.

Mẹ nghe lưng trời tiếng khóc
nhớ con bặt dấu chim bay
dặm trường thương con lao nhọc
biển xa nước mắt ngập đầy.

Đọc “Kể Chuyện Tình Buồn, 2013-2022”

Phan Tấn Hải

Giáo sư, nhà văn Nguyễn Văn Sâm với sách mới trên tay Chủ Nhật 29/5/2022.

Lời Giới Thiệu: Giáo sư Nguyễn Văn Sâm đã tái bản truyện thơ “Kể Chuyện Tình Buồn” của cụ Hồ Biểu Chánh (1885-1958) trong những ngày cuối tháng 5/2022. Bản gốc tác phẩm là “U Tình Lục” được viết với tên khai sanh của tác giả là Hồ Văn Trung, ấn hành năm 1913. Bản giới thiệu và chú giải do Giáo sư Nguyễn Văn Sâm thực hiện lần đầu là năm 2013, khi tác phẩm tròn 100 năm tuổi, và bản chú giải được đặt tên là “Kể Chuyện Tình Buồn” cho phù hợp với độc giả của thế kỷ 21. Bản in lần thứ nhì là năm 2022 dày 208 trang, cùng với ba bài nhận định của ba nhà văn Ngự Thuyết, Nguyễn Văn Trang, Phan Tấn Hải. Sách ấn hành với sự bảo trợ của Viện Việt Học (http://www.viethoc.com/  — phone: (714) 775-2050). Tác phẩm “Kể Chuyện Tình Buồn” của cụ Hồ Biểu Chánh hay “U Tình Lục” của Hồ Văn Trung (1913) do GS Nguyễn Văn Sâm giới thiệu và chú giải là một viên ngọc quý trong kho tàng văn học Việt Nam. Bài viết của Phan Tấn Hải trong ấn bản 2022 được in nơi các trang 39-51, sẽ đăng nơi đây hy vọng giúp độc giả nhìn thấy nỗ lực văn học của cụ Hồ Biểu Chánh — một nhà nho, một nhà văn sinh vào cuối thế kỷ 19 — đã sáng tác bằng một văn phong rất Nam bộ, và phù hợp với tư tưởng mà bây giờ chúng ta gọi là “nữ quyền”. Bài viết, được hiệu đính năm 2022, như sau.

Khi Họa Sĩ Chống Lại Cuộc Chiến của Putin

Phan Tấn Hải

Tổng Thống Nga Vladimir Putin đưa gần 200.000 chiến binh Nga xâm lăng Ukraine từ ngày 24/2/2022. Nhưng người trí thức và giới hoạt động nghệ thuật từ nước Nga đã nhìn thấy đây là cuộc chiến của Putin, một lãnh tụ cuồng bạo, và không xem đây là cuộc chiến giữa hai dân tộc. Trong các thành phần chống lại cuộc chiến ở Ukraine, giới họa sĩ có cách riêng để bày tỏ ý kiến. Có người xuống đường biểu tình như nữ họa sĩ Nga Yelena Osipova, 76 tuổi, bất chấp cảnh sát thành phố St Petersburg nổi tiếng là tàn bạo, đàn áp mạnh tay đối với người biểu tình. Trong khi đó, họa sĩ Nga Andrei Molodkin triển lãm ở London một bức tranh chân dung Putin với máu của người Ukraine. Hay như trường hợp họa sĩ Pháp, có nghệ danh là C215, nổi tiếng với tranh sơn xịt đường phố Paris, đã tình nguyện vào Kyiv, thủ đô Ukraine, vẽ tranh đường phố để kêu gọi hòa bình và ngợi ca dân tộc Ukraine. Và nhiều trường hợp nữa trên toàn cầu, và cũng ngay tại nước Nga.

Thơ ‘Thắp tình’ của Thành Tôn: Trực diện với hư vỡ của đời

Phan Tấn Hải

Bìa tuyển tập “Một Đời Thắp Tình”

Nhà thơ Thành Tôn vừa phát hành sách nhan đề “Một Đời Thắp Tình” trong đó là một tuyển tập nhiều tác giả với nhiều phần, với hai phần là thơ của anh – nhóm các bài thơ đầu là từ thi tập “Thắp Tình” nguyên thủy là in năm 1969, nhóm các bài thơ sau là chương “Ngoại Tập” – tất cả đều là thơ sáng tác từ những thời tóc xanh. Không có bài thơ nào sáng tác sau năm 1975, vì như anh thường kể với bạn bè, trải qua nhiều năm trong tù và rồi gặp tai nạn, anh không còn có thể tập trung tinh thần để làm thơ được nữa, mặc dù là anh rất mực say mê thơ, say mê đọc và say mê cầm tới các trang sách. Điều kinh ngạc khi đọc thơ Thành Tôn là, ngay cả khi còn rất mực thanh niên lãng mạn, thơ của anh cũng phảng phất một nỗi buồn, một ý thức về tính hư vỡ của đời.

Nguyễn Đình Toàn ra mắt sách “Thơ & Ca Từ” tại Quận Cam

QUẬN CAM (VB/PTH) —Buổi ra mắt tác phẩm “Thơ & Ca Từ” của nhà văn, nhà thơ, người viết nhạc Nguyễn Đình Toàn đã thực hiện chiều Thứ Bảy 23/4/2022 tại nhà sách Tự Lực ở Garden Grove, Quận Cam, trong tình văn nghệ đầm ấm, thân mật.

Từ trái: MC Đinh Quang Anh Thái, nữ tài tử Kiều Chinh, tác giả Nguyễn Đình Toàn, nhà văn Doãn Quốc Sỹ.

Buổi ra mắt sách của tác giả Nguyễn Đình Toàn có sự tham dự của nhiều văn nghệ sĩ của một Miền Nam VN trước 1975, trong đó vị cao niên nhất là nhà văn Doãn Quốc Sỹ, người chỉ vài tháng nữa là tròn 100 tuổi. Cả hai nhà văn là bạn văn từ những năm trước 1975. Con trai của nhà văn Doãn Quốc Sỹ là nhà báo Doãn Hưng đã đưa cụ Doãn tới dự buổi ra mắt sách, và gợi ý để mời nhà văn Doãn Quốc Sỹ đọc bài thơ nhiều thập niên trước đã sáng tác chung với tác giả Nguyễn Đình Toàn.

Thơ Nguyễn Quốc Thái: Nỗi Buồn Ẩn Mật

Phan Tấn Hải

Nhà thơ Nguyễn Quốc Thái

Tôi đã đọc thơ Nguyễn Quốc Thái từ hơn một thập niên. Và nhiều người đã đọc thơ anh hơn một nửa thế kỷ. Hình như, tôi chưa thấy dòng thơ nào vui của anh. Và ngay cả những dòng thơ có thể được suy đoán là vui, cũng vẫn có một nỗi buồn thần bí trong đó – nơi đây, đành nói là thần bí, vì không giải thích minh bạch được.

Cũng có thể vì tôi thấy nét mặt anh lúc nào cũng buồn. Đó là những lần tôi được gặp anh, khi anh có dịp thăm Quận Cam. Cũng có thể vì Nguyễn Quốc Thái là một nhà thơ ra đời trước tôi khoảng một thập niên, thuộc một thế hệ có nhiều chia ly hơn là gặp gỡ, nhiều tan vỡ hơn là hàn gắn.